6 Φεβ 2008

Εξελίξεις στη Σερβία

Ανακούφιση στη Δύση, μετά τη νίκη Τάντιτς
Δύσκολες ημέρες για την κυβέρνηση Κοστούνιτσα

Γαλλικό, Ρόιτερς

Με ανακούφιση υποδέχθηκαν οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η αλβανική ηγεσία του Κοσόβου την επανεκλογή του φιλοδυτικού Μπόρις Τάντιτς, ο οποίος υπερίσχυσε του υπερεθνικιστή Τόμισλαβ Νίκολιτς κατά τον προχθεσινό, δεύτερο γύρο των σερβικών εκλογών. Ωστόσο το οριακό αποτέλεσμα προοιωνίζεται κυβερνητική κρίση κατά το αμέσως προσεχές διάστημα, εντός του οποίου αναμένεται η μονομερής διακήρυξη ανεξαρτησίας από την Πρίστινα.

Την επανεκλογή Τάντιτς χαιρέτισε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Σιν Μακόρμακ, τονίζοντας ότι η Ουάσιγκτον επιθυμεί «μια Σερβία σταθερά στο δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε ο εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Χαβιέρ Σολάνα, ενώ ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, έκανε λόγο για «νίκη της δημοκρατίας και των ευρωπαϊκών αξιών στη Σερβία». Η αναμέτρηση Τάντις- Νίκολιτς παρουσιάστηκε από Βαλκάνιους και Δυτικούς αναλυτές ως οιωνεί δημοψήφισμα για τη μακροπρόθεσμη δρομολόγηση της Σερβίας σε ευρωπαϊκή ή φιλορωσική τροχιά. Οι πλέον νηφάλιοι των αναλυτών βλέπουν τις προχθεσινές εκλογές ως μία μόνο, αν και σημαντική, μάχη σε ένα μακρύ «πόλεμο» μεταξύ των δύο στρατοπέδων. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μετά την πτώση του καθεστώτος Μιλόσεβιτς, η Σερβία εμφανίζεται διχασμένη σε δύο σχεδόν ισοδύναμα μπλοκ. Ο Τάντιτς εξελέγη με το οριακό 50,5%, έναντι 47,8% του Νίκολιτς, διαφορά μόλις 128.000 ψήφων σε 4,5 εκατομμύρια ψηφισάντων. Αντιθέτως, το 2004 η διαφορά μεταξύ των δύο υποψηφίων ήταν 9%.

Επειτα, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι ψηφοφόροι είδαν τις εκλογές αποκλειστικά υπό το πρίσμα του διλήμματος «Ευρώπη ή Ρωσία». Αντιθέτως, πολλοί ψήφισαν Τάντιτς παρά τη βαθιά δυσαρέσκειά τους προς τον απερχόμενο πρόεδρο, κυρίως λόγω της απώθησης που προκαλούν σε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος τα αυταρχικά, ακροδεξιά χαρακτηριστικά του κόμματος του Νίκολιτς. Υπό αυτό το πρίσμα, η επιρροή του φιλορωσικού, σερβικού εθνικισμού μάλλον είναι ακόμη μεγαλύτερη από εκείνη που καταγράφεται στο εκλογικό αποτέλεσμα.

Το κυριότερο, η αναμέτρηση επέφερε μεγάλες ρωγμές στον κυβερνητικό συνασπισμό του Τάντις με το κόμμα του πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα. Οπαδός της σκληρής γραμμής έναντι της Ε.Ε σε περίπτωση αναγνώρισης του Κοσόβου, ο Κοστούνιτσα απέφυγε να στηρίξει, έστω και στο δεύτερο γύρο, τον Τάντιτς. Αναλυτές θεωρούν πιθανή τη ρήξη Τάντιτς- Κοστούνιτσα και την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών για ανάδειξη νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας, τις επόμενες εβδομάδες. Κατά το σερβικό σύνταγμα, ο πρόεδρος έχει περιορισμένες αρμοδιότητες, καθώς το κέντρο βάρους της εκτελεστικής εξουσίας βρίσκεται στον πρωθυπουργό.

Νέα κρίση στη Σερβία

Στα πρόθυρα της κατάρρευσης βρίσκεται η κυβέρνηση συνασπισμού της Σερβίας, λίγες μόλις ημέρες μετά την επανεκλογή του φιλοδυτικού προέδρου Μπόρις Τάντιτς, εξαιτίας της πρόθεσης της Ε.Ε. να αποστείλει αστυνομική δύναμη 1.800 ανδρών στο Κοσσυφοπέδιο. Παρά τις διαμαρτυρίες του πρωθυπουργού Κοστούνιτσα, τα μέλη του Δημοκρατικού Kόμματος του Τάντιτς δηλώνουν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά σχέδια, ελπίζοντας ότι η χώρα τους θα καταστεί έτσι υποψήφιο μέλος της Ενωσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: