Συζήτηση-εκδήλωση: «Φτώχεια,Τρόφιμα και Ενεργειακό ζήτημα»

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΚΤΙΦ

Πέμπτη 23/10, στις 19:30,
στα γραφεία της νεολαίας (Θεμιστοκλέους 52)

ΜΕ ΘΕΜΑ: «Φτώχεια,Τρόφιμα και Ενεργειακό ζήτημα»

ΟΜΙΛΗΤΕΣ:

-Βάσω Κανελλοπούλου, δημοσιογράφος, παραγωγός ντοκυμανταίρ για την τηλεόραση και υπεύθυνη έκδοσης του ένθετου περιοδικού "Δαίμων της Οικολογίας".

-Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

ΦΤΩΧΕΙΑ –ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ


ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Η ενέργεια στη σημερινή εποχή θεωρείται ως κάτι δεδομένο για τη ζωή όλων, μιας και είναι απαραίτητη για όλες σχεδόν τις δραστηριότητές μας. Για τις ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις μας βασιζόμαστε κυρίως στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο). Η καύση, όμως, αυτών των καυσίμων έχει ως κυριότερη επίπτωση την αύξηση των εκπομπών των αερίων, που συμβάλλουν στο «φαινόμενο του θερμοκηπίου» και άρα στη θέρμανση του πλανήτη. Ενώ, οι επιπτώσεις της κλιματικής αποσταθεροποίησης έχουν αρχίσει να καταγράφονται σ΄ όλο τον πλανήτη, και με τη διαρκή μείωση των αποθεμάτων των ορυκτών καυσίμων, που οδηγεί στην αύξηση του κόστους τους. Από τη μια μεριά η κατασκευή περισσότερων νέων εργοστασίων λιθάνθρακα και η εγκατάσταση νέων πυρηνικών αντιδραστήρων, με πρόσχημα είτε την ενεργειακή ανεξαρτησία ή την αντιμετώπιση του ενεργειακού ελλείμματος απ την άλλη η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η κυβερνητική ανυπαρξία κατάλληλης πολιτικής προώθησης των ΑΠΕ, ΔΕΝ αποτελούν λύση για το ενεργειακό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε.

Είναι ΛΥΣΗ τα βιοκαύσιμα;

Σε αντίθεση με τη χρήση του πετρελαίου, η οποία είναι πολυέξοδη και ρυπογόνα, υπάρχει μία άλλη πρόταση για τη λύση του ενεργειακού προβλήματος. Αυτή η πρόταση είναι τα βιοκαύσιμα.
Τα βιολογικά καύσιμα ή βιοκαύσιμα προέρχονται από βιομάζα - οργανισμοί που ζούσαν πρόσφατα ή τα μεταβολικά υποπροϊόντα τους. Είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, αντίθετα από άλλους φυσικούς πόρους όπως είναι το πετρέλαιο, ο άνθρακας, και τα πυρηνικά καύσιμα. Τα γεωργικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα για χρήση ως βιολογικά καύσιμα περιλαμβάνουν το καλαμπόκι και τη σόγια, στις ΗΠΑ, ο λιναρόσπορος και ο σιναπόσπορος στην Ευρώπη και τα ζαχαροκάλαμα στην Βραζιλία. Γι αυτόν το σκοπό επίσης χρησιμοποιούνται τα βιοδιασπώμενα απόβλητα από τη βιομηχανία, τη γεωργία, τη δασονομία και τις οικογενειακές δραστηριότητες.
Όμως τα βιοκαύσιμα δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνονται. Οι μεγάλες εκτάσεις που χρειάζονται για τη καλλιέργεια βιοκαυσίμων , συντελούν στη καταστροφή των δασών. Είναι και μία παράμετρος για να αυξηθούν οι τιμές των γεωργικών προϊόντων, καθώς οι γεωργοί προτιμούν τις καλλιέργειες βιοκαυσίμων παρά αυτές για διατροφή. Αυτή η κατάσταση όμως επιδεινώνει την υπάρχουσα παγκόσμια διατροφική κρίση.

Τι έιναι η ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΚΡΙΣΗ και πως συνδέεται με τα βιοκάυσιμα;

Στη “σκιά” της οικονομικής κρίσης και ενώ η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός διαπιστωμένο, εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν ανεπάρκεια τροφής, απαγορευτικές τιμές τροφίμων και πείνα. Το επισιτιστικό πρόβλημα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Τα τελευταία χρόνια λίγοι πολυεθνικοί κολοσσοί στον αγροτικό τομέα προβάλλουν τις μονοκαλλιέργειες και τα μεταλλαγμένα ως λύση στα προβλήματα που σχετίζονται με τη διατροφή, ενώ στην ουσία είναι αυτά που τα προκαλούν.

Η μονοκαλλιέργεια (η καλλιέργεια μιας και μόνο ποικιλίας) και τα μεταλλαγμένα σε τεράστιες εκτάσεις, κατασπαταλώντας τους φυσικούς πόρους με μόνο στόχο την απόδοση είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της γεωργίας που προωθούν. Παραγωγή φτηνών προϊόντων, αμφιβόλου ποιότητας στις εκτάσεις των τρίτων χωρών και πώληση αυτών στις δυτικές χώρες με τεράστια κέρδη. Ακόμη και στην Ε.Ε., για να πάρουν οι αγρότες την επιδότηση θα πρέπει να προσκομίσουν την ετικέτα από τους σπόρους που φυτέψανε, οι οποίοι προέρχονται από συγκεκριμένο γενετικό υλικό που παράγει μια συγκεκριμένη εταιρία και κανένας άλλος.

Συνέπεια, των παραπάνω είναι να μη διανέμονται σωστά τα τρόφιμα στον πλανήτη. Ενώ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των τροφίμων παράγεται σε εκτάσεις των τρίτων χωρών, οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είναι που πεθαίνουν απ’ την πείνα. Παράλληλα το 1/3 των τροφίμων που διανέμεται στις δυτικές χώρες καταλήγει στα σκουπίδια. Μια άλλη αιτία της επισιτιστικής κρίσης είναι η καλλιέργεια ενεργειακών φυτών. Περιοχές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή δημητριακών, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Τα ενεργειακά φυτά είναι πολύ απαιτητικά σε νερό και λιπάνσεις για να είναι κερδοφόρα, ενώ με τη μεταφορά τους ίσως εκπέμπονται περισσότεροι αέριοι ρύποι από αυτούς που τελικά κερδίζουμε. Επίσης, κατά μεγάλο ποσοστό την καλλιέργειά τους έχουν αναλάβει τα πολυεθνικά μεγαθήρια της βιοτεχνολογίας, ενώ τη μεταποίησή τους οι πετρελαϊκές εταιρίες.

Πως σχετίζονται τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα;

Όλ’ αυτά σημαίνουν χρήση γενετικά τροποποιημένων φυτών, καταστροφή δασών για καλλιέργεια και περαιτέρω επιβάρυνση των φυσικών οικοσυστημάτων από τα αγροχημικά, καθώς και τεράστια οικονομικά κέρδη για τις πολυεθνικές. Μέσα σ’ όλ’ αυτά προστίθεται και η άποψη που λεει ότι αντί για τις καλλιέργειες των ενεργειακών φυτών, θα μπορούσαμε κάλλιστα να παράγουμε τρόφιμα για να λυθεί το πρόβλημα της πείνας στον πλανήτη.

Το κυριότερο όμως πρόβλημα βρίσκεται στην εξασθένηση των τοπικών πληθυσμών λόγω της αποπομπής τους από το φυσικό τους περιβάλλον, τον υπερπληθυσμό και την αστικοποίηση. Ως τώρα οι πληθυσμοί αυτοί ήταν αυτάρκεις σε τροφές και παρήγαγαν προϊόντα με το δικό τους παραδοσιακό τρόπο. Μετά την είσοδο όμως ξένων κεφαλαίων στις περιοχές τους και τη χρησιμοποίηση τους ως φτηνό εργατικό δυναμικό, άρχισαν να εμφανίζονται τα επισιτιστικά προβλήματα. Οι τοπικοί πληθυσμοί, πρέπει να ξαναρχίσουν να παράγουν τα τοπικά τους προϊόντα, που είναι συνδεδεμένα με τις εδαφοκλιματικές τους συνθήκες και θα χρησιμοποιούν για τη διατροφή τους και ΟΧΙ μονοκαλλιέργειες από τις εταιρίες βιοτεχνολογίας που έχουν τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος και χρησιμοποιούνται για τη διατροφή των δυτικών χωρών.


Ζητούμενο είναι να ενισχυθεί η παραγωγή των τοπικών μας προϊόντων και να γίνεται ένα δίκαιο εμπόριο από τον αγρότη απ’ ευθείας στον καταναλωτή, χωρίς να εξαρτιόμαστε από τις αλυσίδες των super market. Η δική μας συμβολή ως καταναλωτές και ενεργοί πολίτες είναι καταλυτική σε αυτό.
Οι πολίτες δεν έχουν κανένα λόγο να ταυτίσουν τη ζωή τους και το μέλλον του πλανήτη με τα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιριών της διατροφής. Για ακόμα μία φορά τα κέρδη δεν μπορούν να είναι πάνω από τους ανθρώπους.