Μάρτης… οι σφυρίχτρες άρχισαν να ακούγονται, το βήμα δυναμώνει, τα τύμπανα παίζουν γνωστά εμβατήρια, ρούχα βγαίνουν από ντουλάπες και ελέγχονταί -Ωχ! η Ελενίτσα ψήλωσε πάλι, νέα έξοδα, η στολή δε της κάνει πια!-. Μια ακόμα μαθητική παρέλαση προετοιμάζεται πυρετωδώς σε κάθε σχολείο, γειτονία και δρόμο της χώρας για να γιορτάσουμε με τιμή και μεγαλοπρέπεια… Τι...; Βοηθήστε ρε παιδιά …!
Οι απαντήσεις ποικίλουν, φαντασία να υπάρχει, μην αγχώνεστε και μην ανησυχείτε …! Οι μαθητές που θα ξεπεράσουν τα εμπόδια και θα παρευρεθούν στην παρέλαση –και εννοώ όσους δε θα ανεβάσουν αιφνιδίως πυρετό, δε θα στραμπουλίξουν το πόδι τους, δε θα πάνε στο μνημόσυνο της γιαγιάς και τέλος δε θα πάρουν άδεια από τη σημαία μαζί με τους γονείς τους για να φύγουν τριήμερο- θα φορέσουν τις στολές τους που θα διανθιστούν με πλήθος αξεσουάρ -γιατί και η παρέλαση έχει τη μόδα της-και θα παρελάσουν όλο καμάρι μαζί με προσκόπους, ναυτοπροσκόπους, λυκόπουλα και αθλητικά σωματεία μπροστά από επισήμους και λαό. Τα πολεμικά αεροπλάνα θα πετάξουν, οι λόγοι θα ακουστούν, οι φωτογραφίες θα τραβηχτούν ενώ το χειροκρότημα είναι δεδομένο. Αν είμαστε τυχεροί θα δούμε και κανένα νεωτερισμό π.χ αρχαίες ελληνίδες να κουβαλούν δαφνοστεφανομένες την ελληνική σημαία καθώς η παρέλαση εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο –άντε να βγουν και τ’ άρματα στην 5η λεωφόρο-.
Όλα θα τελειώσουν όταν η μαμά βουτήξει το Γιαννάκη απ’ το μανίκι πριν καλά-καλά σταματήσει το τμήμα και φύγουν σφαίρα για την Πλατεία. Ευτυχώς που πηγαίνει στο 2ο Δημοτικό και τελειώνουν γρήγορα αλλιώς δε θα έβρισκαν με τίποτα θέση στην καφετέρια! Τα κανάλια θα μιλήσουν για το μεγαλείο των εορτασμών και θα προβούν σε σχόλια ως συνήθως…
Τα παραπάνω δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η απεικόνιση της πραγματικότητας χωρίς μεγαλοστομίες περί ενδόξων προγόνων. Οι μαθητικές παρελάσεις σίγουρα δε γεμίζουν τον καθημερινό πολίτη με συγκίνηση ή ρίγη εθνικής υπερηφάνειας. Το μέγα ερώτημα είναι σε τι χρησιμεύουν και γιατί συνεχίζονται μέχρι σήμερα; Είναι έθιμο, φιέστα , γιορτή μνήμης, τρόπος εκμάθησης ιστορίας ή ένα κατάλοιπο άλλης εποχής –Ελλάς, Ελλήνων, Χριστιανών, ίσως και παλιότερης- ;
Η καταγωγή της μαθητικής παρέλασης μας γυρνά πίσω στα φασιστικά και ναζιστικά καθεστώτα της Ευρώπης. Στην Ελλάδα την εισήγαγε ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς παράλληλα με την οργάνωση της νεολαίας του μιμούμενος τις παρελάσεις της ναζιστικής νεολαίας του Χίτλερ και της φασιστικής του Μουσολίνι. Σήμερα σε καμία χώρα της Ευρώπης δε γίνονται μαθητικές παρελάσεις έκτος από τις Ελλάδα , Κύπρο και Τουρκία!
Η φασιστική προέλευση είναι τόσο έκδηλη πάνω της που γίνεται φανερή σε όλη τη δομή της. Προηγείται η σημαία που την κρατά πλέον ο «καλύτερος» σε επιδόσεις μαθητής της μεγαλύτερης τάξης του σχολείου ενώ τον συνοδεύουν οι αμέσως «καλύτεροι» της τάξης του και οι «καλύτεροι» των μικρότερων τάξεων. Λες και μόνο όποιος έχει άριστες επιδόσεις έχει δικαίωμα να κρατήσει τη σημαία! Ο καλύτερος, ο πιο έξυπνος , ο άξιος…; Ποιος ξέρει; -Βέβαια εδώ που τα λέμε είναι γεγονός ότι όλοι οι ήρωες και αγωνιστές που μας μαθαίνουν στα βιβλία είχαν βγάλει ανεξαιρέτως το σχολειό με 20!- Έστω όμως εδώ κάποιοι θα πουν ότι χρησιμοποιείται η σημαία ως μέσο επιβράβευσης κόπου και προσπάθειας, πράγμα απαράδεκτο άλλα η συνέχεια είναι ακόμα χειρότερη…
Μετά το μυαλό ακολουθεί το ύψος, η ευρωστία και η φυσική ομορφιά, κάπως έτσι δε γίνεται η επιλογή του διμοιρίτη; Εδώ ας θυμηθούμε τον τρόπο που χαιρετά τους επισήμους , σηκώνοντας το χέρι σχεδόν φασιστικά, θυμίζοντας τον χαιρετισμό των Γερμανών ναζί! Επίσης στα τμήματα τα παιδία τοποθετούνται αυστηρά με σειρά ύψους, οι άρειοι μπροστά και οι άλλοι… - Οι δίπατες πλατφόρμες και τα δεκάποντα τακούνια χαλούν λίγο την τάξη των γυμναστών αλλά τι να κάνουμε;-
Παράλληλα η επιβολή της στολής που οδηγεί στην ισοπεδωτική ομοιομορφία αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο καθώς έχει ως σκοπό να επιβάλλει την ψυχολογία της μαζικής πειθαρχίας στους μικρούς μαθητές. Μάλιστα τα παιδιά αναγκάζονται να δείξουν υποταγή και σεβασμό στρίβοντας το κεφάλι στην πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία (επισήμους) που εμφανίζονται άρρηκτα συνδεδεμένες και διαχωρίζονται από τους κοινούς θνητούς!
Παρατηρείται γενικώς μέσω της παρέλασης μια προσπάθεια μεταφοράς μιλιταριστικών τακτικών και ιδεών στο σχολείο που ο χαρακτήρας των παιδιών είναι ακόμα εύπλαστος. Έτσι η πρόσφατη πρόταση για στράτευση στα 18 αποτελεί μάλλον τη φυσική συνεχεία… Σ’αυτό βοηθά μέχρι και σχολιασμός από τα μεγάφωνα, εκφράσεις του τύπου «-Οι μελλοντικοί έλληνες στρατιώτες ή Οι μελλοντικές ελληνίδες μητέρες περνούν από μπροστά μας» όσο κι αν ακούγονται βγαλμένες από άλλες εποχές δεν απέχουν από την σημερινή πραγματικότητα ειδικά όταν ο σχολιαστής είναι και «πολύ πατριώτης».
Ας επιστρέψουμε λίγο στο σημαιοφόρο… Τι γίνεται όταν καλείται να σηκώσει κάποιος αλλοδαπός μαθητής το εθνικό μας σύμβολο ο οποίος τυχαίνει να μην είναι Χ.Ο (χριστιανό ορθόδοξος);Oι DNAικοί απόγονοι του Περικλή, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και του Κολοκοτρώνη εξαγριώνονται! Οι μαθητικές παρελάσεις έγιναν αφορμή για να φανερωθεί ο ρατσισμός και η ξενοφοβία που έκρυβε επιμελώς χρόνια τώρα η ελληνική κοινωνία έναντι των οικονομικών κυρίως μεταναστών. Μέχρι και επιθέσεις δέχθηκαν από τηλεοράσεως ή ακόμα χειρότερα live μαθητές που τους ζητήθηκε από «πατριώτες» να βαφτιστούν ή πάρουν θέση με ποιανού το μέρος θα πολεμήσουν! Οι παραπάνω καταστάσεις έβγαλαν στην επιφάνεια εθνικόφρονες κραυγές, φοβικά σύνδρομα και έγιναν το μέσο ώστε να εξαπλώσουν κάποιοι την προπαγάνδα τους! Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η πολυπολιτισμική κοινωνία είναι γεγονός και δεν είναι πλέον θέμα επιλογής αλλά επιτακτική ανάγκη το αυτονόητο, να μάθουμε να ζούμε δείχνοντας σεβασμό στη διαφορετικότητα του συνανθρώπου .
Γιατί όμως οι εθνικιστικές καμπάνες χτύπησαν σ’ αυτή την περίπτωση; Μα φυσικά ο αλλοδαπός σημαιοφόρος καταστρέφει το νόημα της μαθητικής παρέλασης που δεν είναι άλλο από την επίδειξη και τον κομπασμό. Σκοπός είναι να φανεί ο ανθός του έθνους, το πόσο δυνατό και καλύτερο είναι από τα άλλα έθνη. Τι νόημα έχει ο επικεφαλής να είναι ένας αλλοεθνής που μάλιστα κατέκτησε τη θέση του περνώντας τα δικά μας παιδιά ; Είναι ανώτερο το δικό του έθνος από το δικό μας; Αφού είμαστε οι καλύτεροι, δε γίνεται…!!!
Η μαθητική παρέλαση λοιπόν δεν είναι αθώα γιορτή ή φιέστα και σίγουρα δεν είναι τρόπος για να μάθουμε ιστορία ( αυτό αποδεικνύεται από όλες τις έρευνες σε μαθητές σχετικά με τι γιορτάζουμε σε κάθε εθνική επέτειο). Ίσως για κάποιους είναι παράδοση και έθιμο αυτό ωστόσο δε σημαίνει πως είναι σωστή και δεν πρέπει να αλλάξει. Πάνω από όλα η μαθητική παρέλασης είναι έμμεσος τρόπος διαπαιδαγώγησης και μάλιστα κακής.
Συνεπώς οι μαθητικές παρελάσεις πρέπει να καταργηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Πιθανώς μπορούν να αντικατασταθούν με γιορτές σε επίπεδο δήμων-σχολείων που θα γίνονται εικαστικά και ιστορικά αφιερώματα σε διάφορες πτυχές των γεγονότων. Έτσι ίσως μας δοθεί η ευκαιρία χωρίς εθνικιστικές υπερβολές και μεγαλοστομίες να γνωρίσουμε τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στη χώρα μας.
Μαρία Γεωργούτσου-Σπυρίδωνος
Οι απαντήσεις ποικίλουν, φαντασία να υπάρχει, μην αγχώνεστε και μην ανησυχείτε …! Οι μαθητές που θα ξεπεράσουν τα εμπόδια και θα παρευρεθούν στην παρέλαση –και εννοώ όσους δε θα ανεβάσουν αιφνιδίως πυρετό, δε θα στραμπουλίξουν το πόδι τους, δε θα πάνε στο μνημόσυνο της γιαγιάς και τέλος δε θα πάρουν άδεια από τη σημαία μαζί με τους γονείς τους για να φύγουν τριήμερο- θα φορέσουν τις στολές τους που θα διανθιστούν με πλήθος αξεσουάρ -γιατί και η παρέλαση έχει τη μόδα της-και θα παρελάσουν όλο καμάρι μαζί με προσκόπους, ναυτοπροσκόπους, λυκόπουλα και αθλητικά σωματεία μπροστά από επισήμους και λαό. Τα πολεμικά αεροπλάνα θα πετάξουν, οι λόγοι θα ακουστούν, οι φωτογραφίες θα τραβηχτούν ενώ το χειροκρότημα είναι δεδομένο. Αν είμαστε τυχεροί θα δούμε και κανένα νεωτερισμό π.χ αρχαίες ελληνίδες να κουβαλούν δαφνοστεφανομένες την ελληνική σημαία καθώς η παρέλαση εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο –άντε να βγουν και τ’ άρματα στην 5η λεωφόρο-.
Όλα θα τελειώσουν όταν η μαμά βουτήξει το Γιαννάκη απ’ το μανίκι πριν καλά-καλά σταματήσει το τμήμα και φύγουν σφαίρα για την Πλατεία. Ευτυχώς που πηγαίνει στο 2ο Δημοτικό και τελειώνουν γρήγορα αλλιώς δε θα έβρισκαν με τίποτα θέση στην καφετέρια! Τα κανάλια θα μιλήσουν για το μεγαλείο των εορτασμών και θα προβούν σε σχόλια ως συνήθως…
Τα παραπάνω δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η απεικόνιση της πραγματικότητας χωρίς μεγαλοστομίες περί ενδόξων προγόνων. Οι μαθητικές παρελάσεις σίγουρα δε γεμίζουν τον καθημερινό πολίτη με συγκίνηση ή ρίγη εθνικής υπερηφάνειας. Το μέγα ερώτημα είναι σε τι χρησιμεύουν και γιατί συνεχίζονται μέχρι σήμερα; Είναι έθιμο, φιέστα , γιορτή μνήμης, τρόπος εκμάθησης ιστορίας ή ένα κατάλοιπο άλλης εποχής –Ελλάς, Ελλήνων, Χριστιανών, ίσως και παλιότερης- ;
Η καταγωγή της μαθητικής παρέλασης μας γυρνά πίσω στα φασιστικά και ναζιστικά καθεστώτα της Ευρώπης. Στην Ελλάδα την εισήγαγε ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς παράλληλα με την οργάνωση της νεολαίας του μιμούμενος τις παρελάσεις της ναζιστικής νεολαίας του Χίτλερ και της φασιστικής του Μουσολίνι. Σήμερα σε καμία χώρα της Ευρώπης δε γίνονται μαθητικές παρελάσεις έκτος από τις Ελλάδα , Κύπρο και Τουρκία!
Η φασιστική προέλευση είναι τόσο έκδηλη πάνω της που γίνεται φανερή σε όλη τη δομή της. Προηγείται η σημαία που την κρατά πλέον ο «καλύτερος» σε επιδόσεις μαθητής της μεγαλύτερης τάξης του σχολείου ενώ τον συνοδεύουν οι αμέσως «καλύτεροι» της τάξης του και οι «καλύτεροι» των μικρότερων τάξεων. Λες και μόνο όποιος έχει άριστες επιδόσεις έχει δικαίωμα να κρατήσει τη σημαία! Ο καλύτερος, ο πιο έξυπνος , ο άξιος…; Ποιος ξέρει; -Βέβαια εδώ που τα λέμε είναι γεγονός ότι όλοι οι ήρωες και αγωνιστές που μας μαθαίνουν στα βιβλία είχαν βγάλει ανεξαιρέτως το σχολειό με 20!- Έστω όμως εδώ κάποιοι θα πουν ότι χρησιμοποιείται η σημαία ως μέσο επιβράβευσης κόπου και προσπάθειας, πράγμα απαράδεκτο άλλα η συνέχεια είναι ακόμα χειρότερη…
Μετά το μυαλό ακολουθεί το ύψος, η ευρωστία και η φυσική ομορφιά, κάπως έτσι δε γίνεται η επιλογή του διμοιρίτη; Εδώ ας θυμηθούμε τον τρόπο που χαιρετά τους επισήμους , σηκώνοντας το χέρι σχεδόν φασιστικά, θυμίζοντας τον χαιρετισμό των Γερμανών ναζί! Επίσης στα τμήματα τα παιδία τοποθετούνται αυστηρά με σειρά ύψους, οι άρειοι μπροστά και οι άλλοι… - Οι δίπατες πλατφόρμες και τα δεκάποντα τακούνια χαλούν λίγο την τάξη των γυμναστών αλλά τι να κάνουμε;-
Παράλληλα η επιβολή της στολής που οδηγεί στην ισοπεδωτική ομοιομορφία αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο καθώς έχει ως σκοπό να επιβάλλει την ψυχολογία της μαζικής πειθαρχίας στους μικρούς μαθητές. Μάλιστα τα παιδιά αναγκάζονται να δείξουν υποταγή και σεβασμό στρίβοντας το κεφάλι στην πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία (επισήμους) που εμφανίζονται άρρηκτα συνδεδεμένες και διαχωρίζονται από τους κοινούς θνητούς!
Παρατηρείται γενικώς μέσω της παρέλασης μια προσπάθεια μεταφοράς μιλιταριστικών τακτικών και ιδεών στο σχολείο που ο χαρακτήρας των παιδιών είναι ακόμα εύπλαστος. Έτσι η πρόσφατη πρόταση για στράτευση στα 18 αποτελεί μάλλον τη φυσική συνεχεία… Σ’αυτό βοηθά μέχρι και σχολιασμός από τα μεγάφωνα, εκφράσεις του τύπου «-Οι μελλοντικοί έλληνες στρατιώτες ή Οι μελλοντικές ελληνίδες μητέρες περνούν από μπροστά μας» όσο κι αν ακούγονται βγαλμένες από άλλες εποχές δεν απέχουν από την σημερινή πραγματικότητα ειδικά όταν ο σχολιαστής είναι και «πολύ πατριώτης».
Ας επιστρέψουμε λίγο στο σημαιοφόρο… Τι γίνεται όταν καλείται να σηκώσει κάποιος αλλοδαπός μαθητής το εθνικό μας σύμβολο ο οποίος τυχαίνει να μην είναι Χ.Ο (χριστιανό ορθόδοξος);Oι DNAικοί απόγονοι του Περικλή, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και του Κολοκοτρώνη εξαγριώνονται! Οι μαθητικές παρελάσεις έγιναν αφορμή για να φανερωθεί ο ρατσισμός και η ξενοφοβία που έκρυβε επιμελώς χρόνια τώρα η ελληνική κοινωνία έναντι των οικονομικών κυρίως μεταναστών. Μέχρι και επιθέσεις δέχθηκαν από τηλεοράσεως ή ακόμα χειρότερα live μαθητές που τους ζητήθηκε από «πατριώτες» να βαφτιστούν ή πάρουν θέση με ποιανού το μέρος θα πολεμήσουν! Οι παραπάνω καταστάσεις έβγαλαν στην επιφάνεια εθνικόφρονες κραυγές, φοβικά σύνδρομα και έγιναν το μέσο ώστε να εξαπλώσουν κάποιοι την προπαγάνδα τους! Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η πολυπολιτισμική κοινωνία είναι γεγονός και δεν είναι πλέον θέμα επιλογής αλλά επιτακτική ανάγκη το αυτονόητο, να μάθουμε να ζούμε δείχνοντας σεβασμό στη διαφορετικότητα του συνανθρώπου .
Γιατί όμως οι εθνικιστικές καμπάνες χτύπησαν σ’ αυτή την περίπτωση; Μα φυσικά ο αλλοδαπός σημαιοφόρος καταστρέφει το νόημα της μαθητικής παρέλασης που δεν είναι άλλο από την επίδειξη και τον κομπασμό. Σκοπός είναι να φανεί ο ανθός του έθνους, το πόσο δυνατό και καλύτερο είναι από τα άλλα έθνη. Τι νόημα έχει ο επικεφαλής να είναι ένας αλλοεθνής που μάλιστα κατέκτησε τη θέση του περνώντας τα δικά μας παιδιά ; Είναι ανώτερο το δικό του έθνος από το δικό μας; Αφού είμαστε οι καλύτεροι, δε γίνεται…!!!
Η μαθητική παρέλαση λοιπόν δεν είναι αθώα γιορτή ή φιέστα και σίγουρα δεν είναι τρόπος για να μάθουμε ιστορία ( αυτό αποδεικνύεται από όλες τις έρευνες σε μαθητές σχετικά με τι γιορτάζουμε σε κάθε εθνική επέτειο). Ίσως για κάποιους είναι παράδοση και έθιμο αυτό ωστόσο δε σημαίνει πως είναι σωστή και δεν πρέπει να αλλάξει. Πάνω από όλα η μαθητική παρέλασης είναι έμμεσος τρόπος διαπαιδαγώγησης και μάλιστα κακής.
Συνεπώς οι μαθητικές παρελάσεις πρέπει να καταργηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Πιθανώς μπορούν να αντικατασταθούν με γιορτές σε επίπεδο δήμων-σχολείων που θα γίνονται εικαστικά και ιστορικά αφιερώματα σε διάφορες πτυχές των γεγονότων. Έτσι ίσως μας δοθεί η ευκαιρία χωρίς εθνικιστικές υπερβολές και μεγαλοστομίες να γνωρίσουμε τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στη χώρα μας.
Μαρία Γεωργούτσου-Σπυρίδωνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου