Η Ανταρκτική τελικά θερμαίνεται αντί να κρυώνει

www.kathimerini.gr

Μετεωρολογικά δεδομένα που καλύπτουν τις τελευταίες πέντε δεκαετίες φαίνεται διαψεύδουν παλαιότερες έρευνες που έδειχναν ότι η κλιματική αλλαγή δεν έχει επηρεάσει την Ανταρκτική: Στη λευκή ήπειρο η θερμοκρασία ανεβαίνει περίπου όσο και στον υπόλοιπο πλανήτη, αποκαλύπτει η νέα μελέτη.

Μέχρι σήμερα πολλοί επιστήμονες πίστευαν ότι το μόνο κομμάτι της ηπείρου που χάνει πάγο είναι η Ανταρκτική Χερσόνησος, κάτω από τη Νότια Αμερική, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα η θερμοκρασία έχει ελαφρώς μειωθεί και ο πάγος επεκτείνεται.

Η διάψευση αυτών των εκτιμήσεων είναι ανησυχητική, δεδομένου ότι η Ανταρκτική συγκεντρώνει το 90% του γλυκού νερού στον πλανήτη και ενδεχόμενο λιώσιμο των πάγων θα ανέβαζε τη στάθμη των ωκεανών κατά δεκάδες μέτρα.

Η παρακολούθηση των κλιματικών μεταβολών είναι δύσκολη σε αυτή την περιοχή του κόσμου, καθώς οι σχετικά λίγοι αυτόματοι μετεωρολογικοί σταθμοί βρίσκονται κατά μήκος των ακτών και δεν παρακολουθούν το αχανές εσωτερικό της ηπείρου, η οποία είναι μιάμισι φορά μεγαλύτερη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Αυτό που ακούμε συνέχεια για την Ανταρκτική είναι ότι ψύχεται, όμως αυτό δεν είναι αληθές» σχολίασε στο Reuters ο Έρικ Στάιγκ του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σιάτλ, επικεφαλής της νέας μελέτης που παρουσιάζεται την Πέμπτη στο εξώφυλλο του περιοδικού Nature.

H μέση άνοδος της θερμοκρασίας στην ήπειρο «είναι συγκρίσιμη με τον παγκόσμιο μέσο όρο» δήλωσε ο Στάιγκ. Τα τελευταία 50 χρόνια η μέση θερμοκρασία στην Ανταρκτική έχει ανέβει κατά περίπου 0,5 βαθμούς Κελσίου, ή περίπου 0,1 βαθμό ανά δεκαετία.

Το φαινόμενο είναι εντονότερο στην Ανταρκτική Χερσόνησο (άνοδος κατά 0,11 βαθμούς ανά δεκαετία) και στην Δυτική Ανταρκτική (0,17 βαθμοί ανά δεκαετία). Στην Ανατολική Ανταρκτική, τα φθινόπωρα είναι σήμερα πιο ψυχρά από ό,τι πριν από 50 χρόνια, ωστόσο ο ετήσιος μέσος όρος ανεβαίνει όπως και στην υπόλοιπη ήπειρο.

Η έρευνα βασίστηκε σε μετρήσεις από μετεωρολογικούς σταθμούς αλλά και από δορυφόρους που καταγράφουν την ανάκλαση υπέρυθρης ακτινοβολίας από το κάλυμμα πάγου. Τα σημαντικά κενά που υπήρχαν στα δεδομένα καλύφθηκαν με τη χρήση προηγμένων μαθηματικών αλγόριθμων.

Ορισμένοι επιστήμονες, όπως ο Κέβιν Τρένμπερθ του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικής Έρευνας, παραμένουν δύσπιστοι όσον αφορά τη μεθοδολογία της μελέτης. «Είναι δύσκολο να δημιουργήσει κανείς δεδομένα εκεί που δεν υπάρχουν» σχολίασε ο κλιματολόγος.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η νέα μελέτη είναι ό,τι καλύτερο διαθέτουμε αυτή τη στιγμή για την εξαγωγή ενός σχετικά ασφαλούς συμπεράσματος.

Οι ερευνητές παραδέχονται ότι η παρατηρούμενη θέρμανση είναι δύσκολο να αποδοθεί με βεβαιότητα στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, ωστόσο «είναι πολύ δύσκολο να εξηγηθεί» με βάσει άλλους παράγοντες.